Động thái này được ông Trump gọi là “tuyên bố độc lập kinh tế của nước Mỹ” và đánh dấu bước leo thang mới trong chính sách thương mại cứng rắn của chính quyền Mỹ.

Tại buổi công bố sắc lệnh diễn ra ở Vườn Hồng của Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã mang theo một bảng ghi chi tiết mức thuế mà Mỹ sẽ áp dụng với từng đối tác thương mại. Theo đó, toàn bộ hàng nhập khẩu vào Mỹ sẽ bị đánh thuế 10% kể từ ngày 5/4. Đặc biệt, từ ngày 9/4, các nền kinh tế lớn nhất sẽ phải chịu mức thuế đối ứng cao hơn, tùy theo mức thuế mà các quốc gia này đang áp dụng đối với hàng hóa Mỹ.

Cụ thể, Việt Nam là một trong những quốc gia bị áp mức thuế cao nhất, lên tới 46%. Đây là mức thuế đối ứng được cho là phản ánh lại chính sách thuế quan mà Mỹ cho rằng Việt Nam đang áp dụng với hàng hóa từ Mỹ. Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng nằm trong nhóm bị áp thuế cao, ở mức 34%. Các quốc gia khác như Liên minh châu Âu, Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ bị áp mức thuế từ 20% đến 26%. Một số đối tác thương mại như Anh, Brazil và Singapore sẽ chịu thuế nhập khẩu 10%, tương đương mức thuế mà các nước này đang áp với hàng hóa Mỹ.

Phát biểu tại sự kiện, Tổng thống Trump nhấn mạnh, chính quyền Mỹ không muốn làm tổn hại đến các quốc gia khác, nhưng Mỹ cần hành động để bảo vệ người lao động và doanh nghiệp trong nước. Ông tuyên bố việc áp thuế chỉ tương ứng một nửa so với mức thuế mà các đối tác đang áp lên hàng hóa Mỹ. “Tôi có thể áp dụng mức đầy đủ, nhưng điều đó sẽ gây khó khăn cho nhiều nước. Chúng tôi không muốn làm điều đó. Nhưng Mỹ phải chăm lo cho chính mình trước”, ông Trump nói.

Trước đó, vào tháng 2/2025, Tổng thống Trump đã ký bản ghi nhớ yêu cầu các cơ quan thương mại rà soát chính sách thuế quan của từng quốc gia và đề xuất áp thuế đối ứng. Trong bài phát biểu ngày 2/4, ông khẳng định chính sách mới nhằm điều chỉnh sự mất cân bằng thương mại kéo dài mà Mỹ phải gánh chịu trong nhiều năm qua, đồng thời khuyến khích các quốc gia đàm phán lại các hiệp định thương mại theo hướng có lợi hơn cho Mỹ.

Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng Mỹ đang gánh chịu mức thâm hụt thương mại hàng hóa lên tới 1.200 tỷ USD mỗi năm và việc áp thuế là biện pháp cần thiết để bảo vệ doanh nghiệp và người lao động Mỹ, đồng thời khôi phục sản xuất nội địa. Ông cũng cho biết chính sách thuế nhập khẩu sẽ giúp kiềm chế nạn buôn lậu ma túy, nhập cư bất hợp pháp và tăng ngân sách cho chính phủ Mỹ.

Phản ứng của thị trường tài chính Mỹ

Ngay sau khi sắc lệnh được công bố, thị trường tài chính Mỹ đã phản ứng tiêu cực. Chỉ số S&P 500 tương lai giảm 1,7%, Nasdaq tương lai mất gần 2%. Giá vàng giao ngay thế giới lập đỉnh mới ở mức 3.159 USD/ounce khi nhà đầu tư lo ngại căng thẳng thương mại sẽ leo thang, gây bất ổn cho kinh tế toàn cầu.

Nhiều quốc gia và tổ chức quốc tế đã bày tỏ quan ngại về chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Bộ trưởng Kinh doanh và Thương mại Anh cho biết London đang nỗ lực đàm phán để giảm mức thuế 10% áp lên hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Trong khi đó, Liên minh châu Âu, Trung Quốc và một số nước châu Á cũng cân nhắc các biện pháp trả đũa.

Các chuyên gia kinh tế cảnh báo chính sách bảo hộ thương mại này sẽ tạo ra hiệu ứng domino, khiến căng thẳng thương mại toàn cầu leo thang, làm tăng chi phí sản xuất, đẩy lạm phát lên cao và ảnh hưởng đến đà phục hồi kinh tế. Theo nghiên cứu của Đại học Yale, nếu Mỹ tiếp tục tăng thuế nhập khẩu thêm 20%, một hộ gia đình Mỹ có thể phải chi thêm trung bình 3.400 USD mỗi năm.

Với sắc lệnh vừa ký, Tổng thống Trump một lần nữa khẳng định chủ trương "Nước Mỹ trên hết" của mình, dù điều đó đồng nghĩa với việc làm dậy sóng thương mại toàn cầu và đặt ra nhiều thách thức cho các đối tác, trong đó có Việt Nam.

Theo dõi Evachoice để cập nhật thêm những thông tin mới nhất mỗi ngày!